Thư ký báo chí Nhà Trắng Jen Psaki hôm 16-3 cho hay: “Như chúng tôi đã nói trước đây, việc thiết lập vùng cấm bay sẽ cần các hành động thực thi. Khi đó chúng tôi có thể sẽ phải bắn hạ máy bay Nga, NATO có thể sẽ phải bắn hạ máy bay của Nga. Chúng tôi không muốn tham gia Thế chiến thứ 3”.
Thu ký báo chí Nhà Trắng Jen Psaki. Ảnh: Reuters
Bà Psaki đưa ra tuyên bố trên khi được hỏi liệu Tổng thống Biden có thay đổi quan điểm về việc thiết lập vùng cấm bay ở Ukraine hay không sau khi Tổng thống Zelensky một lần nữa nêu vấn đề này trong bài phát biểu trực tuyến trước Quốc hội Mỹ hôm 16-3.
Tổng thống Biden hôm 16-3 cũng đã công bố khoản viện trợ bổ sung 800 triệu USD cho Ukraine nhưng không cung cấp máy bay quân sự hoặc thay đổi lập trường về vùng cấm bay.
Trong khi một số chính trị gia Mỹ kêu gọi phản ứng tích cực hơn đối với cuộc khủng hoảng Ukraine thì các nhà lập pháp như Thượng nghị sĩ thuộc Đảng Cộng hoà Mike Braun và Hạ nghị sĩ thuộc Đảng Dân chủ Emanuel Cleaver cảnh báo sau bài phát biểu của ông Zelensky rằng leo thang xung đột có thể dẫn đến một cuộc chiến tranh Nga – Mỹ hoặc chiến tranh toàn cầu.
Cùng ngày, Tòa án Công lý quốc tế của Liên Hiệp Quốc (ICJ) ra phán quyết yêu cầu Nga ngừng chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine. Quốc gia Đông Âu này đã khởi xướng vụ kiện tại ICJ để phản đối lý do Tổng thống Vladimir Putin đưa quân vào Ukraine. Ông Putin giải thích chiến dịch quân sự đặc biệt từ ngày 24-2 của Nga là nhằm bảo vệ các khu vực ly khai ở miền Đông Ukraine khỏi các phần tử phát xít tại Ukraine.
ICJ đã bỏ phiếu với tỉ lệ 13/2 (13 ủng hộ và 2 phiếu chống). Hai phiếu chống đến từ đại diện Nga và Trung Quốc. Tổng thống Ukraine Zelensky cho biết trên Twitter rằng phán quyết của ICJ đã tạo nên một chiến thắng toàn diện trong vụ kiện chống lại Nga và việc phớt lờ phán quyết sẽ khiến Nga bị cô lập hơn nữa.
Tuy nhiên, giới chuyên gia nhận định Moscow nhiều khả năng sẽ không tuân thủ dù phán quyết của ICJ về lý thuyết mang tính ràng buộc theo luật pháp quốc tế.
Ukraine từ chối rút quân khỏi Donbass
Tổng thống Nga Vladimir Putin hôm 16-3 lần đầu tiên tiết lộ Nga đã yêu cầu lực lượng Ukraine rút quân khỏi khu vực Donbass để tránh đổ máu nhưng phía Kiev từ chối.
Ông Putin nói trong cuộc điện đàm với thống đốc các khu vực của Nga: “Tôi muốn nói điều này lần đầu tiên, ngay từ khi bắt đầu chiến dịch ở Donbass để tránh đổ máu, thông qua nhiều kênh khác nhau, chúng tôi đã yêu cầu chính quyền Kiev không thực hiện các hành động thù địch mà chỉ cần rút quân khỏi Donbass. Họ không muốn. Đó là quyết định của họ. Họ chắc chắn sẽ nhận ra những gì đang xảy ra trên thực tế, trên thực địa”. Theo đài RT, ông Putin một lần nữa khẳng định Nga không có kế hoạch chiếm đóng Ukraine và các binh sĩ sẽ cố hết sức để tránh gây thương vong cho dân thường ở các thành phố của Ukraine.