.
Kết quả biểu quyết thông qua Luật Điện ảnh (sửa đổi).

Với đa số đại biểu tán thành, Luật Điện ảnh (sửa đổi) đã được Quốc hội thông qua chiều ngày 15/6.

Trước khi thông qua toàn bộ luật, Quốc hội đã bấm nút riêng về quy định Quỹ hỗ trợ điện ảnh, vấn đề có ý kiến trái chiều cho đến phiên thảo luận cuối cùng. Kết quả, có 389/469 đại biểu nhấn nút thuận, 74 vị không tán thành, 6 không biểu quyết.

Như vậy, dù luật hiện hành có quy định, nhưng đến nay vẫn chưa được thành lập thì Quỹ Hỗ trợ điện ảnh vẫn tiếp tục được quy định tại luật mới.

Một số nội dung còn có ý kiến khác nhau trong quá trình thảo luận cũng được Ủy ban Thường vụ Quốc hội báo cáo trước khi đại biểu bấm nút.

Về phổ biến phim trên không gian mạng, đa số ý kiến đại biểu Quốc hội và các cơ quan, tổ chức  đề nghị kết hợp biện pháp “tiền kiểm” với “hậu kiểm”.

Theo đó, các biện pháp “tiền kiểm” bao gồm: quy định cụ thể, chặt chẽ hơn về đối tượng được phép phổ biến phim trên không gian mạng ; quy định về tiêu chí phân loại phim , kiểm soát việc thực hiện tự phân loại phim, yêu cầu cơ sở điện ảnh phổ biến phim trên không gian mạng phải thông báo cho cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền về danh sách phim, mức phân loại phim trước khi phổ biến.

Biện pháp “hậu kiểm” bao gồm các quy định về trách nhiệm của các cơ quan nhà nước, các tổ chức, cá nhân có liên quan, việc ứng dụng công nghệ, trí tuệ nhân tạo, các giải pháp kỹ thuật để kịp thời phát hiện, ngăn chặn và gỡ bỏ phim vi phạm, xử lý nghiêm minh các tổ chức, cá nhân vi phạm.

Nhưng, một số cơ quan và đại biểu Quốc hội đề nghị thực hiện biện pháp “tiền kiểm”, tất cả phim trước khi phổ biến trên không gian mạng phải được cơ quan có thẩm quyền cấp phép.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Chính phủ cho rằng, tiền kiểm kết hợp với hậu kiểm là phù hợp và dự thảo luật quy định phương án này.

Cung cấp dịch vụ sản xuất phim cho tổ chức, cá nhân nước ngoài cũng là vấn đề còn có 2 loại ý kiến.

Loại ý kiến thứ 1 yêu cầu cung cấp kịch bản tóm tắt phim và kịch bản chi tiết nội dung quay phim sử dụng bối cảnh tại Việt Nam bằng tiếng Việt vì cho rằng, trong thực tiễn, nhiều bộ phim nước ngoài chỉ thực hiện một số cảnh quay tại Việt Nam.

Do đó, việc đề nghị cung cấp kịch bản tóm tắt và kịch bản chi tiết nội dung quay ở Việt Nam giúp cơ quan quản lý nhà nước bám sát được các yếu tố nhạy cảm, đồng thời tạo thuận lợi, khuyến khích, thu hút tổ chức, cá nhân nước ngoài sử dụng dịch vụ sản xuất phim tại Việt Nam. Đối với phim có phần lớn hoặc toàn bộ cảnh quay tại Việt Nam thì kịch bản chi tiết các cảnh quay ở Việt Nam gần như là kịch bản chi tiết của toàn bộ phim, do đó được kiểm soát chặt chẽ hơn.

Loại ý kiến thứ 2 yêu cầu cung cấp kịch bản phim bằng tiếng Việt (đầy đủ) vì cho rằng, kịch bản tóm tắt phim chưa thể hiện toàn bộ nội dung phim. Cung cấp kịch bản đầy đủ tạo điều kiện cho cơ quan quản lý nhà nước đánh giá tổng thể nội dung kịch bản phim, thẩm định, quản lý nội dung phim, bảo đảm các yêu cầu về chính trị, quốc phòng, an ninh. Phương án này được Chính phủ lựa chọn.

Theo Ủy ban Thường vụ Quốc hội, cả hai phương án đều có thể có những rủi ro trong kiểm soát nội dung phim, do kịch bản phim sau khi được cơ quan có thẩm quyền thẩm định, cấp phép vẫn có thể bị thay đổi.

Dự thảo Luật đã quy định dù thực hiện theo phương án nào thì tổ chức, cá nhân nước ngoài sử dụng dịch vụ quay phim có sử dụng bối cảnh tại Việt Nam đều phải cam kết bằng văn bản không vi phạm các quy định về những nội dung, hành vi bị nghiêm cấm trong hoạt động điện ảnh tại Điều 9 của Luật này trước khi thực hiện phổ biến phim, như: nghiêm cấm vi phạm Hiến pháp, pháp luật Việt Nam; phá hoại khối đại đoàn kết toàn dân tộc, xâm phạm chủ quyền quốc gia; gây tổn hại đến lợi ích quốc gia, dân tộc, giá trị văn hóa Việt Nam…

Theo định hướng phát triển công nghiệp văn hóa, việc xây dựng các chính sách phù hợp, tạo thuận lợi để thu hút các nhà đầu tư làm phim nước ngoài sử dụng dịch vụ và cảnh quay phim ở Việt Nam là hết sức cần thiết, góp phần thúc đẩy phát triển điện ảnh, các ngành dịch vụ liên quan, nâng cao tính chuyên nghiệp của đội ngũ làm điện ảnh, quảng bá văn hóa, hình ảnh đất nước, con người Việt Nam.

Ngày 13/6/2022, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã gửi phiếu xin ý kiến đại biểu Quốc hội đối với 2 phương án nêu trên.

Kết quả phiếu xin ý kiến cho thấy đa số đại biểu Quốc hội lựa chọn phương án 1: Kịch bản tóm tắt phim và kịch bản chi tiết nội dung quay phim sử dụng bối cảnh tại Việt Nam bằng tiếng Việt . Căn cứ ý kiến của đa số đại biểu Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo tiếp thu, chỉnh lý theo phương án này.

Gồm 8 chương 50 điều, Luật Điện ảnh (sửa đổi) có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2023.