Có thể nói xu, thế điều trị tiến bộ ngày nay là điều trị song song giữa bệnh lý và tinh thần. Vai trò của liệu pháp tâm lý ngày càng được quan tâm, coi trọng. Giảm thiểu nỗi đau thể xác là việc khó, đôi khi là không thể, do bệnh lý, điều kiện, chuyên môn… Riêng giảm thiểu nỗi đau tinh thần là việc hoàn toàn có thể vươn tới mức độ tốt nhất mà không tốn nhiều chi phí, không đòi hỏi nhiều ở chuyên môn mà cái chính là ở cách làm và tấm lòng của y – bác sĩ.

Lần thứ hai tôi sang Pháp làm việc tại một bệnh viện công. Trong một lần ghé sang khoa nhi, tôi bất ngờ khi một bác sĩ đưa tôi xem tờ giấy chứng nhận “Siêu anh hùng” dành cho các bé phải phẫu thuật. Tôi còn chứng kiến cảnh các bé đến phòng mổ trên những chiếc xe nôi, xe đẩy nhiều màu sắc tươi vui rất đẹp, có bé còn tự lái những chiếc xe hơi điện bên cạnh những tiếng cười, tiếng vỗ tay của y-bác sĩ, người thân cùng hộ tống. Cái cảnh giờ G đến phòng mổ vốn nặng nề thì ở đây vô cùng vui nhộn.

Tôi không có ý so sánh y tế của ta với một nền y tế hùng mạnh thế giới bởi ngành y chúng ta cũng đã và đang cố gắng làm tốt vai trò liệu pháp tinh thần. Tuy nhiên vẫn còn nhiều hạn chế do yếu tố khách quan lẫn chủ quan, trong đó quá tải bệnh viện là một trong những nguyên do khiến chúng ta không còn khoảng trống cho công việc này. Dù vậy, không vì thế mà chúng ta không thực hiện từng bước, chú trọng hơn đến việc điều trị tâm lý, nâng cao vai trò của bác sĩ tâm lý, thậm chí là hợp tác cả với chuyên viên tâm lý xã hội để giúp cho bệnh nhân giảm thiểu nỗi đau tinh thần.

Đặc biệt, đồng cảm và thấu hiểu cảm xúc của bệnh nhân, đặt lợi ích và sức khỏe của bệnh nhân lên hàng đầu, điều trị cho bệnh nhân bằng con tim, khối óc và chăm sóc cho bệnh nhân bằng tình thân, thiết nghĩ đó là việc chúng ta có thể làm được và làm tốt.